საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია

აგრარული ინოვაციების კომისიის სხდომა

420032017 931545895168160 5007176984093866863 n

  მიმდინარე წლის 17 იანვარს შედგა აგრარული ინოვაციების კომისიის სხდომა, რომელზეც მოხსენებით: ,,აგრარული სფეროს ტექნიკური შეიარაღების პროგნოზირება მექანიზებული სამუშაოების ენერგეტიკული შეფასების საუძველზე“ (სამთო პირობების გათვალისწინებით)   გამოვიდა სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის მთავარი სპეციალისტი, კავკასიის უნივერსიტეტის პროფესორი, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორი ოთარ ქარჩავა. მომხსენებელმა აღნიშნა, რომ მემცენარეობის პროდუქციის კონკურენტურნარიანობას ბაზარზე განსაზღვრავს მისი თვითღირებულება, რაც მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული მისი წარმოებისთვის საჭირო მექანიზებული სასოფლო-სამეურნეო სამუშაოების შესრულებაზე ფულადი სახსრების დანახარჯებზე. ეს უკანასკნელი საკმაოდ დიდ დიაპაზონში იცვლება სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკის ტექნიკურ-ეკონომიკური მაჩვენებლების, გამომუშავების, შრომის და საწვავ-საზეთ მასალებზე ხარჯის, ასევე ტრაქტორების, სასოფლო-სამეურნეო მანქანების, შრომის, ენერგომატარებლების და ტექნიკური სერვისის საბაზრო ღირებულების ცვლილების მიხედვით. ამასთან საქართველო, როგორც მიწათმოქმედების რეგიონი, ეკუთვნის სამთო ზონას, სადაც ნაკვეთები ხასიათდებიან არასწორი კონფიგურაციით, განლაგებულნი არიან ფერდობებზე და ხშირად ზღვის დონიდან დიდ სიმაღლეებზე. ყოველივე მნიშვნელოვან უარყოფით გავლენას ახდენს მობილური სასოფლო-სამეურნეო აგრეგატების ტექნიკურ-ეკონომიკურ მაჩვენებლებზე და საბოლოო ჯამში წარმოებული პროდუქციის თვითღირებულებაზე. ასეთ საექსპლუატაციო პირობებში მნიშვნელოვნად იცვლება აგრეთვე სასოფლო-სამეურნეო სამუშაოების შესასრულებლად საჭირო სატრაქტორო პარკის სტრუქტურული და რაოდენობრივი შემადგენლობა. ამიტომ ასეთი ამოცანების გადაწყვეტისთვის საყოველთთაოდ მიღებული კრიტერიუმი - ფულადი სახსრების ხვედრითი დანახარჯები ობიექტურად ვეღარ ასახავდა საწარმოო სიტუაციას.

სატრაქტორო სამუშაოების მოცულობის შეფასებისთვის შემოღებული იქნა სატრაქტორო სამუშაოს მოცულობის შეფასების კომპლექსური ენერგეტიკული კრიტერიუმი - ხვედრითი ენერგეტიკული დანახარჯები, რომელიც თავისთავში შეიცავს აგრეგატების ლითონტევადობას, საწვავ-საზეთი მასალების ენერგოშემცველობას და შრომის ენერგეტიკულ ექვივალენტს. განისაზღვრა მისი ენერგეტიკული ექვივალენტი და დიფერენცირებულ საწარმოო პირობებისთვის დამუშავდა მაკორექტირებელი კოეფიციენტების რიცხობრივი მაჩვენებელების განსაზღვრის მეთოდიკა, რის საფუძველზეც შესაძლებელი გახდა სატრაქტორო სამუშაოების მოცულობების განსაზღვრა კონკრეტულ საწარმოო პირობებში და შესაბამისი ნორმატიული ბაზის შექმნა. ამასთან, სამთო პირობების გათვალისწინებით კორექტირება გაუკეთდა არსებული სატრანსპორტო ამოცანის მათემატიკურ მოდელს და შეიქმნა მემცენარეობის მიმართულების ფერმერული მეურნეობების ოპტიმალური მანქანათა სისტემებით უზრუნველყოფის მეთოდოლოგია ენერგეტიკული კრიტერიუმის გამოყენებით. მიღებული შედეგები რეალიზებული იქნა პილოტ-პროქეტებში საერთოდ ქვეყნისთვის (2013 წელს) სხვადასხვა სიმძლავრის ფერმერული მეურნეობებისთვის (2015 – 2021 წელს).

     მოხსენების შემდეგ გამართულ დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს: აკადემიის პრეზიდენტმა აკადემიკოსმა გ.ჯაფარიძემ; აკადემიკოსებმა: ნ.ჭითანავამ და ა.დიდებულიძემ;   პროფესორებმა ც.სამადაშვილმა და ო.თედორაძემ; დოქტორებმა: ნ.ხოხაშვილმა, გ.ქუთელიამ და ე.კაციტაძემ, რომლებმაც დადებითად შეაფასეს ჩატარებული კვლევა და ხაზი გაუსვეს წარმოდგენილი თემის აქტუალობას. დაადგინეს: 1.მოწონებული იქნეს წარმოდგენილი მოხსენება და მეთოდიკა; შედგენილი მეთოდიკის საშუალებით შესაძლებელია მემცენარეობაში ნებისმიერი სიმძლავრის მეურნეობისთვის საჭირო სატრაქტორო პარკის პროგნოზირება, აგრეთვე დახურული გრუნტისთვის საჭირო მოტობლოკების, ელექტროტრაქტორების და სტაციონარული დანადგარების ოპტიმალური შემადგენლობის დადგენა; 2. საჭიროებას მოითხოვს მეთოდიკის სრულყოფა ნიადაგდამცავი, რესურსდამზოგი და ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქციის წარმოების ტექნოლოგიების გავრცელების გათვალისწინებით; მიზანშეწონილია სერვისის ბაზების ოპტიმალური ტექნიკური შეიარაღების და მათი განლაგების ოპტიმალური ადგილების შერჩევის მეთოდიკის დამუშავება.

...    თბილისი,1002, ივანე ჯავახიშვილის N51; ტელ.: (+995 32) 291 01 14; 296 03 00;  294 13 20;

ელ-ფოსტა : info.gaas.georgia@gmail.com