მიმდინარე წლის 13 ნოემბერს შედგა აგრარული ინოვაციების კომისიის სხდომა, რომელზეც მოხსენებით: „საგანმანათლებლო სექტორი და აგრო ექსტენცია იმერეთის რეგიონის მაგალითზე“ გამოვიდა აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრონომიულ მეცნიერებათა დეპარატამენტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის განვითარების ასოციაციის რეგიონული კოორდინატორი, დოქტორი ნინო კელენჯერიძე. თავის გამოსვლაში მან ისაუბრა აგრო-საექსტენციო სერვისების მიზნებზე, ყურადღება შეაჩერა ფერმერთა შორის სამეცნიერო კვლევების შედეგების გავრცელების მნიშვნელობაზე, ამ პროცესებში სტუდენტების ჩართულობის, შესაბამისი საგანმანათლებლო პროგრამების დამუშავებისა და განხორციელების პროცესის პრობლემებზე. მოხსენებაში წარმოდგენილი იყო ინფორმაცია ბოლო ორი წლის განმავლობაში განხორციელებული პროექტების შესახებ. მათში ასახული იყო აგრარული მიმართულების ცოდნის გავრცელების ინოვაციური მეთოდების განხორციელებას იმერეთის რეგიონისთვის. წარმოდგენილი პროექტები მოიცავდა შემდეგ აქტივობებს:

• საგანმანათლებლო ონლაინ პლატფორმის შექმნა, სადაც განთავსებულია აგრარული მიმართულების სასწავლო კურსები, მოცემულია როგორც საკითხავი ტექსტები, ასევე ტესტირება თვითშეფასებისთვის. კურსის გავლის შემდეგ მსმენელს ეძლევა შესაბამისი სერტიფიკატი;
• პროფესიულ კოლეჯ „იბერია“-ში მოკლევადიანი საგანმანათლებლო პროგრამის: „მცენარეთა ინტეგრირებული დაცვა“ და პროფესიულ კოლეჯ „ჰორიზონტ“-ში პროგრამის: „ვენახის გაშენება-მოვლა“ შემუშავება, ხოლო კოლეჯ „იბერია“-სთვის არაფორმალური განათლების აღიარების მოპოვება;
• გზამკვლევის, სასწავლო რესურსების და ტრენინგ-მოდულის შექმნა - „დემო ფერმის მოწყობა“; ასევე ამ ტრენინგ-მოდულის თეორიული და პრაქტიკული სწავლების ჩატარება ფერმერების, პროფესიული სასწავლებლის მასწავლებლების და სტუდენტებისთვის იმერეთის და გურიის რეგიონებში;
• ციფრული საგანმანათლებლო რესურსების განვითარების ხელშეწყობა პროფესიულ განათლებაში, კერძოდ კი პროფესიული უნარების სააგენტოს მიერ შექმნილ ციფრულ საგანმანათლებლო პლატფორმაზე სასწავლო კურსის -„მცენარის კვება“ განთავსება. 

შემდეგ პრეზენტაციით: „ციფრული ექსტენცია“ მსმენეთა წინაშე წარსდგა საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სოფლის განვითარების სააგენტოს რეგიონებთან ურთიერთობის დეპარტამენტის უფროსი ლაშა შალამბერიძე. მან აღნიშნა, რომ სოფლის განვითარების სააგენტოს 9 რეგიონული სამსახური და 45 საინფორმაციო ცენტრი საექსტენციო მომსახურების სერვისს სთავაზობს ფერმერებს. ისინი ასევე მზად არიან დაინტერესებულ პირს მიაწოდონ ინფორმაცია მიმდინარე და დაგეგმილი მხარდამჭერი ღონისძიებებისა და პროექტების შესახებ. მომსახურება მოიცავს, როგორც საოფისე და დისტანციურ, ასევე საველე კონსულტაციას, მიმდინარეობს ექსტენციონისტების მიერ ტრენინგების ჩატარება. გარდა ამისა, სააგენტოს ელექტრონული ბიბლიოთეკა (elibrary.mepa.gov.ge) ფერმერებს აძლევს საშუალებას უფასოდ გაეცნონ უახლეს სამეცნიერო ლიტერატურასა და სარეკომენდაციო ხასიათის მასალებს. პლატფორმაზე აგრეთვე განთავსებულია ღონისძიებების კალენდარი და ფერმერს აქვს საშუალება მასში მიიღოს მონაწილეობა. სააგენტო, გაეროს განვითარების პროგრამის (UNDP) მხარდაჭერით,  ფერმერებს ახალ, თანამედროვე საექსტენციო პაკეტს სთავაზობს, რაც გულისხმობს კლიმატური პირობების გათვალისწინებით შემუშავებული რეკომენდაციების მიწოდებას ფერმერებისთვის. საპილოტედ, კახეთსა და შიდა ქართლში გავრცელებული კულტურების მწარმოებლებისათვის ხელმისაწვდომი იქნება თანამედროვე საექსტენციო პაკეტი, რაც გულისხმობს ამინდის გათვალისწინებით შემუშავებულ რეკომენდაციებს დაავადებების პრევენციისა და ხარისხიანი მოსავლის უზრუნველყოფისათვის. აგრო-მეტეოროლოგიური სადამკვირვებლო ქსელის აღჭურვილობისა და შესაძლებლობების გაუმჯობესებისათვის დაინერგება GECSA-ს სისტემა, რომელიც ვებ-აპლიკაციაზე დაფუძნებული ციფრული პლატფორმაა აგრო-მეტეოროლოგიური სერვისებისთვის. მას ოპერირებას გაუწევს სააგენტო, გარემოს ეროვნულ სააგენტოსთან და სამეცნიერო-კვლევით ცენტრთან კოორდინაციაში, კლიმატის მწვანე ფონდის (GCF) და შვედეთისა და შვეიცარიის მთავრობების ხელშეწყობით. 

მოხსენებების შემდეგ გამართულ დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსებმა: გ.ჯაფარიძემ, გ.ალექსიძემ, რ.კოპალიანმა, რ.ასათიანმა, ა.დიდებულიძემ, პროფესორებმა: ე.ხარაიშვილმა, ო.თედორაძემ,  დოქტორებმა: ი.ახალბედაშვილმა, გ.ცოფურაშვილმა, ე.კაციტაძემ, განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს სამმართველოს უფროსმა მ.ოკუჯავამ, „აგროჰაბის“ ტექნოლოგმა ც.ნაცვლიშვილმა. მიღებული იქნა დადგანილება, რომელშიც აღნიშნულია ჩატარებული სამუშაოების აქტუალობა და შემდგომი მუშაობის გააქტიურების მიზანშეწონილება.

გამოჩენილი მეცნიერი, ნოვატორი და გამომგონებელი

გიორგი შხვაცაბაია - 120

   მიმდინარე წლის 12 ნოემბერს დაბადებიდან 120 წელი შეუსრულდა გამოჩენილ ქართველ მეცნიერს, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის ნამდვილ წევრს, მის ერთ-ერთ დამფუძნებელსა და პირველ ვიცე-პრეზიდენტს, საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის, საკავშირო და რუსეთის სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიების წევრ-კორესპონდენტს, საქართველოს მეცნიერების და ტექნოლოგიების დამსახურებულ მოღვაწეს, პედაგოგსა და საზოგადო მოღვაწეს გიორგი შხვაცაბაიას. აღნიშნულთან დაკავშირებით საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში აგროინჟინერიის მეცნიერებათა განყოფილების ორგანიზებით ჩატარდა მრგვალი მაგიდა.

მრგვალ მაგიდას ესწრებოდნენ: აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტი, აკადემიკოსი გ. ალექსიძე, აკადემიის მთავარი აკადემიკოს-მდივანი, აკადემიკოსი ა. დიდებულიძე, აკადემიის აკადემიური დეპარტამენტის უფროსი, დოქტორი მ. ბარვენაშვილი, აკადემიის აგროინჟინერიის მეცნიერებათა განყოფილების აკადემიკოს-მდივანი, აკადემიკოსი რ. მახარობლიძე, აკადემიკოსი ჯ. კაციტაძე, აკადემიის სტიპენდიატი, ტექნიკის დოქტორი მ. ბენაშვილი, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორები ო. თედორაძე და ზ. შხვაცაბაია, ტექნიკის დოქტორი თ. ცარციძე.  

მრგვალი მაგიდა გახსნა აგროინჟინერიის მეცნიერებათა განყოფილების აკადემიკოს-მდივანმა, აკადემიკოსმა რევაზ მახარობლიძემ. მან დიდი სითბოთი და პატივისცემით გაიხსენა ბატონი გიორგი. ყურადღება გაამახვილა მის სამეცნიერო მოღვაწეობაზე, პიროვნულ თვისებებზე. აღინიშნა, რომ აკადემიკოსი გ. შხვაცაბაია არამარტო დიდი მეცნიერი და წარმატებული მკვლევარი გახლდათ, არამედ იგი იყო საოცრად გულისხმიერი, კაცთმოყვარე და კეთილმოსურნე პიროვნება, რაც კიდევ უფრო მეტ ღირსებას მატებდა მის პიროვნულ თვისებებს.

მრგვალ მაგიდაზე აკადემიკოს გ. შხვაცაბაიას ცხოვრებისა და სამეცნიერო მოღვაწეობის შესახებ ფართე მოხსენებით მსმენელთა წინაშე წარსდგა მისი ყოფილი ასპირანტი, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორი ომარ თედორაძე. ბატონმა ო. თედორაძემ აღნიშნა, რომ აკადემიკოს გ. შხვაცაბაიას მიერ შემუშავებული იქნა ახალი მექანიკური გამზომი ხელსაწყოების კომპლექსი, კერძოდ, წევითი და მბრუნავი დინამოგრაფები და მუშაობის საზომი ხელსაწყოები, ენერგიის საზომი მანქანა, სახნავი აგრეგატის მიერ გაკეთებული კვლის საზომი და პროფილის ჩამწერი ავტომატური მოწყობილობა, და სხვ. მნიშვნელოვანია, რომ ეს ხელსაწყოები მათი სიმარტივის და სიზუსტის გამო ახლაც წარმატებით გამოიყენება სხვადასხვა აგრეგატების წევითი მახასიათებლების შესწავლის დროს. აკადემიკოსი გ. შხვაცაბაია განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობდა მცირე მექანიზაციის როლს მეჩაიეობაში. მის მიერ დამუშავებული იქნა ჩაის პლანტაციებში ხელის ელექტროძრავიანი სასხლავი და საკრეფი მანქანების ელექტრო მომარაგებისათვის ელექტროქსელის პროექტი, ასევე შედგენილი იქნა ამ მანქანების სათანადო ინსტრუქცია, რომელიც   ბროშურების სახით დაურიგდათ მეჩაიე ფერმერებს. აღსანიშნავია, რომ აკადემიკოსი გ. შხვაცაბაია   არამარტო უდიდესი მეცნიერი, არამედ წარმატებული სპორტსმენიც გახლდათ. იყო კარგი ტანმოვარჯიშე, ქუთაისის ფეხბურთელთა გუნდის „ტრიუმფის“ კაპიტანი, ამიერკავკასიის ჩემპიონი 60, 100 და 200 მეტრზე რბენაში, საკავშირო ჩემპიონატის პრიზიორი, პირველი ქართველი ჩემპიონი და რეკორდსმენი მძლეოსნობაში.

მრგვალ მაგიდაზე აკადემიკოსი გ. შხვაცაბაია გაიხსენეს აკადემიკოსებმა: ჯ. კაციტაძემ, ა. დიდებულიძემ. მათ ისაუბრეს მის ნოვატორულ ნიჭზე, გამოგონებებზე, ახალგაზრდა თაობის მიმართ გამოჩენილ ყურადღებასა და მხარში დგომაზე. ბატონი გიორგი გაიხსენა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გ. ალექსიძემაც, რომელიც მართალია მას პირადად არ იცნობდა, თუმცა ბატონ გიორგიზე, როგორც მეცნიერზე და საუკეთესო პიროვნებაზე ბევრი რამ ჰქონდა გაგონილი. 

მრგვალი მაგიდის დასასრულს აუდიტორიის წინაშე სამადლობელი სიტყვით წარსდგა აკადემიკოს გ. შხვაცაბაიას ვაჟიშვილი, ბატონი ზურაბ შხვაცაბაია. მან მრგვალი მაგიდის მუშაობაში მონაწილე თითოეულ წევრს დიდი მადლობა გადაუხადა მამის გახსენებისათვის და მისი ღვაწლის დაფასებისთვის. აკადემიას კი საჩუქრად გადასცა აკადემიკოს გ. შხვაცაბაიას ბარელიეფი, რომელიც მისი მეორე ვაჟიშვილის,   მოქანდაკე გ. შხვაცაბაიას მიერ იყო დამზადებული.

          მიმდინარე წლის 11 ნოემბერს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში გაიმართა საზეიმო სხდომა, რომელიც მიეძღვნა მეცნიერების საერთაშორისო დღეს. სხდომა გახსნა და დამსწრე საზოგადოებას მისასალმებელი სიტყვით მიმართა აკადემიის პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გივი ჯაფარიძემ. აღინიშნა, რომ მეცნიერების საერთაშორისო დღე მშვიდობისა და განვითარებისათვის, ყოველწლიურად აღინიშნება 10 ნოემბერს. მისი მიზანია  საზოგადოებას კიდევ ერთხელ აუწყოს თუ რაოდენ დიდი ადგილი უკავია მეცნიერებას ადამიანთა ყოფაში. გარდა ამისა საყურადღებოა ის გარემოებაც, რომ წარმოშობილი სამეცნიერო საკითხების განხილვაში აუცილებელია ფართო საზოგადოების ჩართულობა. მეცნიერებასა და საზოგადოებას შორის მჭიდრო კავშირის დამყარება ხელს უწყობს ხალხის ინფორმირებას მეცნიერების სფეროში განვითარებული მოვლენების შესახებ, ხაზს უსვამს მეცნიერთა როლის მნიშვნელობას დედამიწის შესახებ საზოგადოების თვალსაწიერის გაფართოების მიმართულებით.

           აკადემიის პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გ. ჯაფარიძე მოწვეულ სტუმრებს გააცნო აკადემიის საქმიანობა, სტრუქტურა. ყურადღება გაამახვილა აკადემიის როლზე აგრარული მეცნიერების განვითარებისა და პოპულარიზაციის მიმართულებით. აღნიშნა, რომ აკადემიას ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმები აქვს გაფორმებული აგრარული პროფილის სამეცნიერო-კვლევით და სასწავლო დაწესებულებებთან, როგორც ქვეყნის შიგნით, ასევე მის ფარგლებს გარეთ. ყოველივე ეს საშუალებას იძლევა ქართველი და უცხოელი აგრარიკოს-მეცნიერების დაახლოების და მათ შორის ინფორმაციების გაზიარების.

            სხდომის დასასრულს აკადემიის პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გ. ჯაფარიძემ მეცნიერების საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო სიგელით დააჯილდოვა:

1. ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ტექნოლოგიური ფაკულტეტის აგროტექნოლოგიისა და აგროინჟინერიის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი ნოდარ ბერიძე -   მეხილეობა-მევენახეობის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

2. სსიპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის მეცხოველეობისა და საკვებწარმოების დეპარტამენტის კონსულტანტი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი გივი ბეღელური - მეცხოველეობის დარგში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

3. შპს „ჩირინას“ ვეტერინარული საგამოცდო ლაბორატორია „სანას“ ხელმძღვანელი, ვეტერინარიის დოქტორი - ციცინო სიხარულიძე - ვეტერინარიის დარგში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

4. საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აგრარული მეცნიერებების და ბიოსისტემების ინჟინერინგის ფაკულტეტის აგროინჟინერიის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი, ტექნიკის დოქტორი ხვიჩა გოჭოშვილი - აგროინჟინერიის დარგში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

5. სსიპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის სტანდარტების, სერტიფიცირების, დაგეგმვისა და ეკონომიკური ანალიზის სამსახურის მთავარი სპეციალისტი, აგრონომიის მაგისტრი ანა დევიძე - აგრარული ბიომრავალფეროვნების დაცვის საქმეში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

6. სსიპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის მცენარეთა მიკროკლონური ინ-ვიტრო გამრავლების და ჯანსაღი სარგავი მასალის კვლევის სამსახურის უფროსი, დოქტორანტი თეკლა ზაკალაშვილი - მევენახეობის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

7. აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარული ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი, ტექნიკის დოქტორი სოსო თავბერიძე - აგროინჟინერიის დარგში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

8. სსიპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის სტანდარტების, სერტიფიცირების, დაგეგმვისა და ეკონომიკური ანალიზის სამსახურის უფროსი სპეციალისტი, აგრონომიის მაგისტრი თინა კოშაძე - აგრარული ბიომრავალფეროვნების დაცვის საქმეში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

9. ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგროსკოლის დირექტორი, აგრარულ მეცნიერებათა აკადემიური დოქტორი მამუკა თურმანიძე - მცენარეთა დაცვის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

10. აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარული ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი, აგრარულ მეცნიერებათა აკადემიური დოქტორი შორენა კაპანაძე - სუბტროპიკული კულტურების მოვლა-გაშენების მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

11. აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარული ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი რამაზ კილაძე - ტურიზმისა და ლანდშაფტური არქიტექტურის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

12. - ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ტექნოლოგიური ფაკულტეტის აგროტექნოლოგიისა და აგროინჟინერიის დეპარტამენტის პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი შოთა ლამპარაძე - მეხილეობა - მევენახეობის სელექციისა და გენეტიკის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

13. აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარული ფაკულტეტის პროფესორი, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორი მაყვალა ფრუიძე - სუბტროპიკული კულტურების პროდუქტთა ტექნოლოგიაში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

14. აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარული ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი ნინო ყიფიანი - სუბტროპიკული კულტურების სელექცია-გენეტიკის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

15. ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ტექნოლოგიური ფაკულტეტის აგროეკოლოგიისა და სატყეო საქმის დეპარტამენტის პროფესორი, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი ოთარ შაინიძე - მცენარეთა დაცვის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

16. სსიპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის სტანდარტების, სერტიფიცირების, დაგეგმვისა და ეკონომიკური ანალიზის სამსახურის მთავარი სპეციალისტი, აგრონომიის მაგისტრი მირიან ჩოხელი - აგრარული ბიომრავალფეროვნების დაცვის საქმეში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

17. ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიტოპათოლოგიისა და ბიომრავალფეროვნების ინსტიტუტის ბიოლოგიის განყოფილების მეცნიერ-თანამშრომელი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი რამაზ ჭაღალიძე - ფიტოპათოლოგიისა და მცენარეთა ბიომრავალფეროვნების მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

18. საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აგრარული მეცნიერებების და ბიოსისტემების ინჟინერინგის ფაკულტეტის აგრარული ტექნოლოგიების დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი ავთანდილ ხარაზიშვილი - მეცხოველეობის დარგში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

19. ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ტექნოლოგიური ფაკულტეტის აგროეკოლოგიისა და სატყეო საქმის დეპარტამენტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი დარეჯან ჯაში - აგროეკოლოგიის მიმართულებით სამეცნიერო მიღწევებისათვის

20. სსიპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის სტანდარტების, სერტიფიცირების, დაგეგმვისა და ეკონომიკური ანალიზის სამსახურის უფროსი, აგრონომიის მაგისტრი თამარ ჯინჯიხაძე - აგრარული ბიომრავალფეროვნების დაცვის საქმეში სამეცნიერო მიღწევებისათვის

სამუშაო შეხვედრა ბიუჯეტის კლიმატის ცვლილებასთან კავშირის დადგენის თაობაზე

მიმდინარე წლის 23 ოქტომბერს სასტუმრო ქორთიართ მარიოტში საქართველოში მსოფლიო ბანკის მუდმივი წარმომადგენლობის ინიციატივით შედგა სამუშაო შეხვედრა, რომელზეც განხილული იქნა საქართველოს განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის სამინისტროში შემავალ უწყებებში ბიუჯეტის პროგრამებისა და ქვეპროგრამების კლიმატის ცვლილებასთან კავშირის დადგენის მეთოდი. შეხვედრას ესწრებოდნენ: ივ. ბერიტაშვილის ექსპერიმენტული ბიომედიცინის ცენტრის, სსიპ გ. ელიავას სახელობის ბაქტერიოფაგის, მიკრობიოლოგიისა და ვირუსოლოგიის ინსტიტუტის, სსიპ საქართველოს ე. ხარაძის ეროვნული ასტროფიზიკური ობსერვატორიის, ინფრასტრუქტურის განვითარების, ზოგადსაგანმანათლებლო, პროფესიული საგანმანათლებლო და უმაღლესი საგანმანათლებლო და სამეცნიერო დაწესებულებების ინფრასტრუქტურების განვითარების წარმომადგენლები. ასევე სამინისტროს და მის სისტემაში შემავალი საჯარო სამართლის იურიდიული პირები და ტერიტორიული ორგანოების ინფრასტრუქტურის განვითარების წარმომადგენლები. საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიიდან შეხვედრას ესწრებოდნენ აკადემიის აკადემიური დეპარტამენტის უფროსი, დოქტორი მარინე ბარვენაშვილი და აკადემიის მთავარი ბუღალტერი ნინო სოზიაშვილი.

შეხვედრა გახსნა საქართველოში მსოფლიო ბანკის ოფისში გარემოსდაცვითი მიმართულების უფროსმა სპეციალისტმა, ქალბატონმა დარეჯან კაპანაძემ. მოკლე მისალმების შემდეგ ქალბატონმა დარეჯანმა დამსწრე საზოგადოებას გააცნო შეხვედრის დღის წესრიგი, რომელიც სამი საკითხისგან შედგებოდა: 1. კლიმატის ცვლილების სფეროს პრიორიტეტები; 2. ბიუჯეტში კლიმატის ცვლილების მონიშვნა, მეთოდოლოგიური მიმოხილვა, ტაქსონომია; 3. სამინისტროს ბიუჯეტის და ძირითადი მონაცემებისა და მიმართულებების მიმოხილვა, პროგრამები და ქვეპროგრამები.

პირველი საკითხის ირგვლივ ისაუბრა დ. კაპანაძემ. მან აუდიტორიას აუწყა თუ რაოდენ დიდ მასშტაბებს მოიცავს კლიმატის ცვლილება წარმოების სხვადასხვა სფეროში, რა გავლენას ახდენს იგი გლობალურად ქვეყნების ეკონომიკაზე, ადამიანთა შრომით საქმიანობაზე და სხვ. მეორე საკითხთან დაკავშირებით მოხსენება გააკეთა კახა მდივანმა, რომელიც გახლავთ საქართველოში მსოფლიო ბანკის ოფისში კონსულტანტი კლიმატის ცვლილების მიმართულებით. ბატონმა კახამ საკითხის მიმოხილვა მთავრობის 2022 წლის 22 აგვისტოს № 431, 2023 წლის 28 თებერვლის №90 და 2024 წლის №62 დადგენილებების გაცნობით დაიწყო. აღნიშნული დადგენილებიდან გამომდინარე ...„საქართველოს სამინისტროებმა, საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან კოორდინაციით, უზრუნველყონ მათ მიერ განსახორციელებელი პროგრამების/ქვეპროგრამების კლიმატის ცვლილებასთან კავშირების იდენტიფიცირება“... შედეგ მომხსენებელმა აუდიტორიას დაწვრილებით გააცნო, თუ როგორ ხდება უწყებების სამოქმედო გეგმების მომზადების პროცესში მათ მიერ განსახორციელებელი პროგრამების/ქვეპროგრამების კლიმატის პოლიტიკის კლასიფიკატორებთან დაკავშირება. ყურადღება გამახვილდა იმაზეც თუ როგორ ხდება კლიმატის ცვლილებასთან „გამკლავება“, სამუშაოებიდან გამომდინარე მიმდინარეობს „შერბილება“ თუ „ადაპტაცია“ და ა. შ.

დღის წესრიგის მე-3 საკითხთან დაკავშირებით მოეწყო კონკრეტული მაგალითების განხილვა, რომელიც კითხვა-პასუხის ფორმატში გაიმართა. მასში   აქტიურად იყვნენ ჩართულები, როგორც მომხსენებლები, ასევე დამსწრე საზოგადოება. თითოეული მსმენელის მიერ დასმულ შეკითხვაზე მიმდინარეობდა მსჯელობა, რომელიც ერთობლივი გადაწყვეტილების მიღებით მთავრდებოდა.

შეხვედრის დასასრულს დამსწრე საზოგადოებამ მადლობა გადაუხადა შეხვედრის ორგანიზატორებს მსოფლიო ბანკის მიერ ბიუჯეტის კლიმატის ცვლილებასთან კავშირის დადგენასთან მიმართებაში მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მიწოდებისათვის.

საინფორმაციო შეხვედრა სასოფლო - სამეურნეო ცოდნისა და ინოვაციების სისტემის (AKIS) შესახებ

  2024 წლის 16 ოქტომბერს, ქ. თბილისში, სასტუმრო ჰოლიდეი ინში გაიმართა საინფორმაციო შეხვედრა სასოფლო - სამეურნეო ცოდნისა და ინოვაციების სისტემის (AKIS) შესახებ. შეხვედრის მიზანს წარმოადგენდა სოფლის მეურნეობაში აგრარული ცოდნისა და ინოვაციების განვითარების მხარდაჭერა, აგრეთვე ეროვნულ და მიკრო AKIS - ში ჩართულ ინსტიტუციებს შორის კოორდინაცია.

შეხვედრა გაიმართა შვეიცარიის განვითარებისა და თანამშრომლობის სააგენტოს (SDC) დაფინანსებით და გაეროს განვითარების პროგრამა UNDP-ის მხარდაჭერით, მიმდინარე პროექტის - „საქართველოს სოფლის მეურნეობაში პროფესიული განათლებისა და ტრეინინგების (VET) სისტემების მოდერნიზება“ ფარგლებში.

შეხვედრას ესწრებოდნენ: საქართველოს გარემოს დაცვის და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე - სოლომონ პავლიაშვილი, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის მთავარი აკადემიკოს - მდივანი, აკადემიკოსი ალექსანდრე დიდებულიძე, აკადემიის გარემოს დაცვისა და სატყეო საქმის მეცნიერებათა განყოფილების აკადემიკოს - მდივანი, აკადემიკოსი ლაშა დოლიძე, სსიპ გარემოსდაცვითი ინფორმაციის და განათლების ცენტრის დირექტორი თამარ ალადაშვილი, ბერნის უნივერსიტეტის გამოყენებითი მეცნიერების/სასოფლო - სამეურნეო სკოლის, ტყისა და სურსათის მეცნიერებების ექსპერტი - რობერტ ლემანი, ბერნის უნივერსიტეტის გამოყენებითი მეცნიერების/სასოფლო - სამეურნეო სკოლის, ტყისა და სურსათის მეცნიერებების პროფესორი, დეკანი - როლანდ სტალი, მოწვეული კონსულტანტი - მამუკა მათიაშვილი, ასევე არასამთავრობო და საგანმანათლებლო დაწესებულებების წარმომადგენლები. 

შეხვედრა მისასალმებელი სიტყვით გახსნა საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილემ, ბატონმა სოლომონ პავლიაშვილმა, რომელმაც აღნიშნა, რომ AKIS - ის მანდატი დაფუძნებულია და მჭიდროდ უკავშირდება ევროკავშირის რეგულაციას (EU) N 2021/2115*, ევროპის საერთო აგრარული პოლიტიკის (CAP) დოკუმენტს. „AKIS-ი სოფლის მეურნეობის მართვის მოდელია, რომელიც ცოდნაზე, ინოვაციებსა და განათლებაზეა დაფუძნებული. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია ვისწავლოთ, როგორ მოვახდინოთ მეცნიერული ინოვაციების დანერგვა სოფლის მეურნეობაში. არსებობს ბევრი კვლევითი ნაშრომი, რომელიც პრაქტიკაში არ არის გამოყენებული. საქართველოში ამ პროექტის დანერგვით მოხდება ევროკავშირის დირექტივის შესრულება და ევროკავშირის მართვის მოდელთან ადაპტირება“ - განაცხადა სოლომონ პავლიაშვილმა.

შეხვედრის მონაწილეებს მისასალმებელი სიტყვით მიმართეს: სხდომის მოდერატორმა - სსიპ გარემოსდაცვითი ინფორმაციის და განათლების ცენტრის დირექტორმა თამარ ალადაშვილმა, შვეიცარიის განვითარებისა და თანამშრომლობის სააგენტოს (SDC) ეკონომიკური პროგრამების კოორდინატორმა - ბექა თაგაურმა, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის მთავარმა აკადემიკოს - მდივანმა, აკადემიკოსმა ალექსანდრე დიდებულიძემ.

შემდგომ, გაიმართა დისკუსია კითხვა - პასუხის ფორმატში, რომლის დროსაც შეხვედრის მონაწილეებმა ყურადღება გაამახვილეს იმაზე, რომ საქართველოში სასაოფლო - სამეურნეო ცოდნისა და ინფორმაციის თანამედროვე სისტემა რამდენადმე ფრაგმენტულია და მის გაძლიერებას სჭირდება ახალი სისტემური ხედვის ფორმირება.

შეხვედრა შეაჯამა სხდომის მოდერატორმა - სსიპ გარემოსდაცვითი ინფორმაციის და განათლების ცენტრის დირექტორმა თამარ ალადაშვილმა, რომელმაც მადლობა გადაუხადა შეხვედრის მონაწილეებს აქტიური და ნაყოფიერი დისკუსიის წარმართვისთვის და იმედი გამოთქვა, რომ ასეთი შეხვედრები ხელს შეუწყობს საქართველოს სოფლის მეურნეობაში აგრარული ცოდნისა და ინოვაციების შემდგომ განვითარებას.

 10 ოქტომბერს საქართველოში მეტყევის პროფესიული დღე აღინიშნება. ტყე- სიცოცხლის წყაროა, დედამიწის სამშვენისი, მისი დიდებული და გასაოცარი სამოსი. ყველა დროს ადამიანები ცდილობდნენ შეენარჩუნებინათ იგი მომავალი თაობებისთვის. ჯერ კიდევ უძველეს დროში გაჩნდა მცნება ტყის მცველები, რომელიც მეტად საპასუხისმგებლო და ურთულესი პროფესია გახლდათ. თანამედროვე ეპოქაში ტყის შენარჩუნების, მოვლისა და დაცვის მთელი სირთულეები მეტყევემ იტვირთა საკუთარ მხრებზე, ამიტომ მეტყევის საქმიანობა მეტად მნიშვნელოვანი და დასაფასებელია.

მეტყევის პროფესიის პოპულარიზაციის და დარგის მნიშვნელობის ხაზგასასმელად, საქართველოში მეტყევის პროფესიული დღე 1999 წლიდან აღინიშნება. მიმდინარე წლის 10 ოქტომბერს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის სხდომათა დარბაზში აკადემიის გარემოს დაცვისა და სატყეო საქმის მეცნიერებათა განყოფილების ორგანიზებით გაიმართა მეტყევის დღისადმი მიძღვნილი თემატური სხდომა. სხდომას ესწრებოდნენ გარემოს დაცვისა და სატყეო საქმის მეცნიერებათა განყოფილების წევრები: განყოფილების აკადემიკოს-მდივანი, აკადემიკოსი ლაშა დოლიძე, აკადემიური დეპარტამენტის უფროსი, დოქტორი მარინე ბარვენაშვილი, განყოფილების სტიპენდიატი - სოფლის მეურნეობის დოქტორი ზვიად ტიგინაშვილი, ვ. გულისაშვილის სატყეო ინსტიტუტის დირექტორის მ/შ, სატყეო საქმის დოქტორი გიორგი ქავთარაძე, ამავე ინსტიტუტის ტყის დაცვის განყოფილების მთავარი მეცნიერ-მუშაკი, ბიოლოგიის დოქტორი მედეა ბურჯანაძე და მეცნიერ-თანამშრომელი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი ნატალია ხარაბაძე, აკადემიის წამყვანი სპეციალისტი ქეთევან ჭიპაშვილი, აკადემიის პრეზიდიუმთან არსებული ახალგაზრდა მეცნიერთა და სპეციალისტთა საბჭოს წევრი ვასილ მეტრეველი.

სხდომა გახსნა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის გარემოს დაცვისა და სატყეო საქმის სამეცნიერო განყოფილების აკადემიკოს-მდივანმა, აკადემიკოსმა ლაშა დოლიძემ, რომელმაც მოკლე მისალმების შემდეგ, დამსწრე საზოგადოებას მიულოცა მეტყევის დღე. შემდგომ, აკადემიკოსმა ლაშა დოლიძემ მოხსენებისათვის „წაბლის ქერქის კიბოს წინააღმდეგ ბიოლოგიური ბრძოლის მეთოდის დანერგვა საქართველოში“ სიტყვა გადასცა აგრარული უნივერსიტეტის ვ. გულისაშვილის სატყეო ინსტიტუტის ტყის დაცვის განყოფილების მთავარ მეცნიერ-თანამშრომელს, ბიოლოგიის დოქტორს მედეა ბურჯანაძეს. 

მედეა ბურჯანაძემ დაწვრილებით მიმოიხილა წაბლის ქერქის კიბოს წინააღმდეგ ბიოლოგიური ბრძოლის მეთოდი, შემუშავებული რეკომენდაციები. აღინიშნა, რომ ჩვეულებრივი წაბლი - Castanea sativa საქართველოში ძირითადად გავრცელებულია დასავლეთ საქართველოში, ხოლო აღმოსავლეთ საქართველოში - ძირითადად კახეთში გვხვდება. წაბლს ქვეყნისთვის გააჩნია როგორც სოციალ-ეკონომიკური ასევე გარემოსდაცვითი მნიშვნელობა.

დღეისათვის წაბლის ერთერთი მნიშველოვანი პრობლემა, არის სოკოვანი დაავადება წაბლის ქერქის კიბო - Cryphonectria parasitica, რომელიც ამერიკის (Castanea dentata) და ევროპის (Castanea sativa) წაბლის ხეების   გამანადგურებელი დაავადებაა. იგი ინფიცირებულ ხეებზე იწვევს ნეკროზულ დაზიანებებს ჭრილობის სახით. ევროპაში ეპიდემიები შედარებით მსუბუქად ვლინდება, ვიდრე აშშ-ში, რადგან იგი შედარებით ნაკლებად მგრძნობიარეა პათოგენის მიმართ ე.წ. ჰიპოვირულენტობის გამო.

 2010-2013 და 2014 - 2018 წლებში, ვასილ გულისაშვილის სატყეო ინსტიტუტის ტყის დაცვის განყოფილებასა და შვეიცარიის ტყის, თოვლისა და ლანდშაფტის კვლევის ფედერალური ინსტიტუტის (WSL), მიერ განხორციელდა ერთობლივი პროექტები (SCOPES გრანტი - შვეიცარიის ეროვნული სამეცნიერო ფონდისა და საქართველოს საქართველოს გარემოს დაცვის სამინისტროს მიერ). შვეიცარიელ, მაკედონელ და ხორვატ კოლეგებთან თანამშრომლობით, საქართველოში ჩატარდა წაბლნარების პათოლოგიური გამოკვლევები, რომლის მიზანი იყო, როგორც წაბლის კიბოს დაავადების გავრცელების დადგენა, ასევე სოკოს ჰიპოვირულენტური შტამების გამოვლენა. ჰიპოვირულენტობა ეს არის დაავადების გამომწვევი სოკოს C. parazitica შტამების შემცირებულ ვირულენტობა რომელიც გამოწვეულია მიკოვირუსის - Cryphonectria hypovirus 1, CHV-1, სპონტანური ინფექციით. იგი თრგუნავს სოკოს განვითარებას და ამცირებს დაავადების განვითარებას. კვლევამ აჩვენა, რომ საქართველოში არსებობს C. parasitica-ს კავკასიური პოპულაციების მაღალი გენეტიკური მრავალფეროვნება. კერძოდ, სამი ძირითადი მულტილოკუსური ჰაპლოტიპის სიხშირე: CpGeo20, CpGeo75, CpGeo97,     რომელთაგან ორი მათგანი CpGeo20 და CpGeo75 ეკუთვნოდა ქართულ კლასტერს. ასევე გამოვლენილი იყო უნიკალური CHV-1 ქვეტიპი C. parasitica ქართულ პოპულაციაში, რომელიც მიეკუთვნება უფრო მძიმე ჰიპოვირუსებს, რადგან ძლიერად ამცირებს პარაზიტული სოკოს   C. parasitica-ს ზრდას. მიუხედავად იმისა, რომ ამ CHV-1 ქვეტიპს მთლიანობაში აქვს ძლიერი ფენოტიპური ეფექტი C. parasitica-ზე, როგორც ჩანს, უფრო ადაპტირებულია ქართულთან, ვიდრე C. parasitica-ს ევროპულ გენოფონდთან.  

მოხსენების შემდეგ გაიმართა დისკუსია. მსმენელთა მხრიდან დაისვა არაერთი შეკითხვა, რომელზეც დოქტორმა მ. ბურჯანაძემ ამომწურავი პასუხები გასცა.

სხდომა შეაჯამა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის გარემოს დაცვისა და სატყეო საქმის მეცნიერებათა განყოფილების აკადემიკოს-მდივანმა, აკადემიკოსმა ლაშა დოლიძემ, რომელმაც მადლობა გადაუხადა მომხსენებელს და დამსწრე საზოგადოებას მობრძანებისათვის და აღნიშნა, რომ მსგავსი შეხვედრები ხელს უწყობს საქართველოს ტყეებში წაბლის ქერქის კიბოს წინააღმდეგ ბრძოლის ბიოლოგიური მეთოდის დანერგვის პოპულარიზაციას.

ჭეშმარიტი მამულიშვილი, მეცნიერი, საზოგადო მოღვაწე

თამაზ ბაციკაძე - 80

  2024 წლის 10 ოქტომბერს დაბადებიდან 80 და სამეცნიერო, პედაგოგიური და საზოგადოებრივი მოღვაწეობის 57 წელი შეუსრულდა ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორს, პროფესორს, სახელმწიფო პრემიის ლაურეატს, ბატონ თამაზ ბაციკაძეს.

        საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პროფესორმა, საერთაშორისო საინჟინრო აკადემიის ნამდვილი წევრმა (აკადემიკოსმა), საქართველოს საინჟინრო აკადემიის აკადემიკოს-მდივანმა, პრეზიდიუმის წევრმა, სახელმწიფო პრემიის ლაურეატმა მეცნიერებისა და ტექნიკის დარგში, ღირსების მედლისა და ღირსების ორდენის კავალერმა, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტის თანაშემწემ, ბატონმა თამაზ ბაციკაძემ უკვე მრავალი წელია საყოველთაო აღიარება ჰპოვა როგორც ქართველ, ასევე უცხოელ მეცნიერთა შორისაც.  

           ბატონი თამაზ ბაციკაძე დაიბადა 1944 წლის 10 ოქტომბერს ქ. თბილისში. 1967წ. წარჩინებით დაამთავრა საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტის სამშენებლო ფაკულტეტი სამრეწველო და სამოქალაქო მშენებლობის სპეციალობით. 1967-1973 წლებში იყო საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტის მასალათა გამძლეობისა და დრეკადობის თეორიის კათედრის ასისტენტი. 1973 წლიდან, საკანდიდატო დისერტაციის დაცვის შემდგომ, ამავე კათედრის დოცენტია. 1977-78 წლებში ის პედაგოგიურ და სამეცნიერო საქმიანობას ეწეოდა საფრანგეთში პარიზის მეშვიდე უნივერსიტეტში, ხოლო 1990-91 წლებში მოღვაწეობდა აშშ-ში ვისკონზინის და მედისონის უნივერსიტეტებში. 1982-85 წლებში იყო საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტის სამშენებლო ფაკულტეტის დეკანის მოადგილე, 1987-2005 წლებში - საქართველოს პოლიტექნიკური ინსტიტუტის პრორექტორი ჯერ დაუსწრებელი სწავლების, შემდეგ კაპიტალური მშენებლობისა და პერსპექტიული განვითარების დარგში. აღსანიშნავია, რომ ამ პერიოდში აშენდა და ექსპლუატაციას გადაეცა: მეტალურგიის ფაკულტეტის სასწავლო-ლაბორატორიული კორპუსი, გეოლოგიური ფაკულტეტის სასწავლო ლაბორატორიული კორპუსის 1 რიგი, მუზეუმი, სპორტული დარბაზი, მიკროელექტრონიკის ცენტრის შენობა, სპორტული მოედნები, დახურული საცურაო აუზი, საცხოვრებელი სახლები თანამშრომლებისთვის, სტუდენტთა საერთო საცხოვრებელი ნუცუბიძის პლატოზე, სპორტულ-გამაჯანსაღებელი ბაზა დაბა ლესელიძეში და სხვა. შეიქმნა ექსპერიმენტული სამშენებლო-სასწავლო სამმართველო, სადაც სამშენებლო-სარემონტო სამუშაოებს ძირითადად სამშენებლო და მონათესავე ფაკულტეტების სტუდენტები ასრულებდნენ.

            1998 წელს პროფესორ თ. ბაციკაძეს მიენიჭა საქართველოს სახელმწიფო პრემია მეცნიერებისა და ტექნიკის დარგში.

ბატონმა თ. ბაციკაძემ 1998 წელს წარმატებით დაიცვა სადოქტორო დისერტაცია და მიენიჭა ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორის სამეცნიერო ხარისხი და პროფესორის წოდება. 1997-1999 წლებში იგი შეთავსებით ხელმძღვანელობდა საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის „სამშენებლო მექანიკის“ კათედრას. 1999 წელს აირჩიეს საქართველოს საინჟინრო აკადემიის განყოფილების გამგედ და პრეზიდიუმის წევრად.

           2005-2009 წლებში საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სამშენებლო ფაკულტეტის სამშენებლო დეპარტამენტის უფროსი და მასალათა გამძლეობისა და დრეკადობის თეორიის კათედრის სრული პროფესორია. 2006-2016 წლებში საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აკადემიური საბჭოს წევრია. 2009 წლიდან 2022 წლამდე იყო საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის პერსპექტიული განვითარების სამსახურისა და საინჟინრო მექანიკის დეპარტამენტის უფროსი. 2022 წლიდან დღემდე ხელმძღვანელობს სამშენებლო ფაკულტეტის მშენებლობის სასწავლო, სამეცნიერო, საექსპერტო, საგამოცდო ლაბორატორიას.

          პროფესორი თამაზ ბაციკაძე 2021 წლის აგვისტოდან არის საქართველოს სოფლის მეურნეობის აკადემიის პრეზიდენტის თანაშემწე საერთო საკითხებში (საერთაშორისო ურთიერთობები, პროგრამები და საგრანტო პროექტების მიმართულებები).

            ბატონი თამაზი 2010 წლიდან დღემდე არის საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის სარედაქციო-საგამომცემლო საბჭოს წევრი, სამეცნიერო შრომათა კრებულის სარედაქციო კოლეგიის წევრი, ევროკავშირის მეცნიერებებისა და განათლების განვითარების შეფასების ჟიურის წევრი, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის საინჟინრო ტექნიკური ჟურნალის „მშენებლობა“ სარედაქციო კოლეგიის თავჯდომარის მოადგილე. მისი სამეცნიერო მიმართულებაა მყარი დეფორმადი სხეულების მექანიკა. მიღებული აქვს მნიშვნელოვანი შედეგები ფილების და გარსების პლასტიკური დეფორმაციების და მზიდუნარიანობის პრობლემების გადაწყვეტაში.

            განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია ბატონი თამაზის ღრმა ფილოსოფიური ნაშრომები, რომელთა შორისაა: „რას ვაკეთებთ „სიკვდილის“ შემდეგ“; „როგორ დავრწმუნდეთ სულის უკვდავებაში“; „ვინ ვართ და სად ვიმყოფებით გარდაცვალების შემდეგ“ და სხვა.

           პროფესორი თ. ბაციკაძე არის საქართველოს მეცნიერებისა და ტექნიკის დარგის სახელმწიფო პრემიის ლაურიატი. დაჯილდოებულია ღირსების მედლით (1998 წ), ღირსების ორდენით (2003წ). არის 200-მდე სამეცნიერო ნაშრომის ავტორი. გამოცემული აქვს 11 სახელმძღვანელო, მათ შორის ფრანგულ და რუსულ ენებზე, აგრეთვე 4 მონოგრაფია და მეთოდური ხასიათის ნაშრომები. სახელმძღვანელოებს მინიჭებული აქვთ საქართველოს განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს გრიფი და რეკომენდირებულია ყველა ტექნიკური პროფილის უმაღლესი სასწავლებლების სტუდენტებისათვის.

ბატონო თამაზ, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია გულითადად გილოცავთ თქვენ, ღირსეულ მამულიშვილს, აღიარებულ მეცნიერსა და საზოგადო მოღვაწეს, შესანიშნავ მეუღლეს, მამასა და ბაბუას დაბადების მე-80, სამეცნიერო, პედაგოგიური და საზოგადოებრივი მოღვაწეობის 57-ე წლისთავს. გისურვებთ ჯანმრთელობას, ხანგრძლივ სიცოცხლეს, ნაყოფიერ სამეცნიერო-პედაგოგიურ და საზოგადოებრივ საქმიანობას ჩვენი ქვეყნის საკეთილდღეოდ.

საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია

სამეცნიერო ფესტივალი ,,ახალგაზრდა მეცნიერები პლანეტის

უკეთესი მომავლისათვის“ ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტში

             მიმდინარე წლის 4 ოქტომბერს ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტში საქართველოს განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს მიერ დაგეგმილი სამეცნიერო ფესტივალის „ახალგაზრდა მეცნიერები პლანეტის უკეთესი მომავლისათვის“, ფარგლებში მოეწყო საზეომო ღონისძიება, რომელშიც მონაწილეობა მიიღეს ახალგაზრდა მეცნიერებმა,  მკვლევარებმა, სტუდენტებმა,  ქუთაისის და ზესტაფონის საჯარო სკოლების   უფროსკლასელებმა  და სხვ. მოწვეულ სტუმრებს შორის იყვნენ:  ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის ზოოლოგიის ინსტიტუტის, კორნელი კეკელიძის სახ. საქართველოს ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრის და სხვა სამეცნიერო-კვლევითი დაწესებულებების მეცნიერ-თანამშრომლები. საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიიდან ფესტივალის მუშაობაში მონაწილეობა მიიღეს აკადემიის აკადემიური დეპარტამენტის უფროსმა, დოქტორმა მარინე ბარვენაშვილმა და აკადემიის  საერთაშორისო ორგანიზაციებთან კავშირისა და საქმიანობის მთავარმა სპეციალისტმა,  დოქტორმა  თინათინ ეპიტაშვილმა.

            ფესტივალზე, რომელიც უნივერსიტეტის ღია სივრცეში ჩატარდა, დამსწრე საზოგადოებას თავიანთი საქმიანობის შესახებ ინფორმაციას აწვდიდნენ უნივერსიტეტში შემავალი ცალკეული ფაკულტეტების სტუდენტები, პროფესორ-მასწავლებლები.    

            აღსანიშნავია, რომ საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პავილიონს უწყვეტად სტუმრობდა დამთვალიერებთა ნაკადი, რომელთა შორის იყვნენ, როგორც უნივერსიტეტის პროფესორ-მასწავლებლები, ლექტორები, ასევე სტუდენტები და სკოლის მოსწავლეები. აკადემიური დეპარტამენტის უფროსმა, დოქტორმა მარინე ბარვენაშვილმა და აკადემიის საერთაშორისო ორგანიზაციებთან კავშირისა და საქმიანობის მთავარმა სპეციალისტმა, დოქტორმა თინათინ ეპიტაშვილმა ფესტივალის მონაწილეებს გააცნეს აკადემიის საქმიანობა, სამომავლო გეგმები, ამომწურავი პასუხები გასცეს დასმულ შეკითხვებზე. ახალგაზრდების მხრიდან განსაკუთრებული ყურადღება მიიქცია ქართულმა ფუტკარმა, რომლის შესახებაც მ. ბარვენაშვილმა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია მიაწოდა. ხაზგასასმელია ისიც, რომ დიდი ინტერესი გამოიწვია აკადემიაში გამოცემულმა რეკომენდაციებმა და სამეცნიერო შრომათა კრებულებმა, რომელთა უდიდესი  ნაწილიც გადაეცათ დაინტერესებულ პირებს.

             ფესტივალს ესტუმრა საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და  სოციალური დაცვის მინისტრი, ბატონი მიხეილ სარჯველაძე, რომელმაც დაათვალიერა პავილიონები და წარმოდგენილი ექსპონატები.

            ფესტივალზე ურთიერთთანამშრომლობის  მემორანდუმი გაფორმდა აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტსა და კოპანია "კოკა-კოლა ბოთლერზ ჯორჯიას" შორის,  რომელსაც ხელი მოაწერეს უნივერსიტეტის რექტორმა, ბატონმა შალვა კირთაძემ და კოპანია "კოკა-კოლა ბოთლერზ ჯორჯიას" დამფუძნებელმა, ბატონმა თემურ ჭყონიამ.  ბატონმა თ. ჭყონიამ უნივერსიტეტის 21 სტუდენტს, რომლებმაც სახელმწიფო სასწავლო გრანტით სწავლის 100%-იანი დაფინანსება მოიპოვეს ორიათას ლარიანი ვაუჩერები გადასცა, ხოლო უნივერსიტეტს - 25 000 ლარი გადაურიცხა, რაზედაც შ. კირთაძემ დიდი მდლობა გადაუხადა.

            ფესტივალის დასასრულს გაიმართა საზეიმო კონცერტი.

 მიმდინარე წლის 25 სექტემბერს შედგა აგრარული ინოვაციების კომისიის სხდომა, რომელზეც მოხსენებით: „სელექციური მეთოდების გამოყენებითა და ახალი ტექნოლოგიების ინტეგრირებული მართვით ციტრუსოვანთა ახალი ფორმების მიღება“ გამოვიდა ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ასოცირებული პროფესორი, სოფლის მეურნეობის დოქტორი ნინო ყიფიანი.

თავის გამოსვლაში მომხსენებელმა ისაუბრა სელექციური მეთოდებისა და ახალი ტექნოლოგიების გამოყენებით ციტრუსების ახალი ფორმების მიღებაზე. აღინიშნა, რომ ციტრუსოვანთა სელექციაში ეფექტიან მეთოდს წარმოადგენს შორეული ჰიბრიდიზაცია,  რომლის  დროსაც ჰიბრიდულ ორგანიზმში შესაძლებელია განსხვავებულ გენომთა გაერთიანება. შორეული ჰიბრიდიზაცია ასევე უალტერნატივო მეთოდია ციტრუსოვან კულტურათა საწარმოო მიზნით გავრცელების მიმართულებითაც, რომლის მალიმიტირებელ ფაქტორს მათი დაბალი ყინვაგამძლეობა წარმოადგენს.

კვლევის მიზანი გახლდათ ჰიბრიდულ ორგანიზმში სასურველი სამეურნეო მაჩვენებლების გაერთიანება, განსაკუთრებით კი ყინვაგამძლეობის ამაღლება. აღნიშნული მიზნის მისაღწევად მამა საწყისი კომპონენტების სახით შერჩეულ იქნა გენეტიკურად შეცვლილი ტაქსონები-პონცირუს ტრიფოლიატის სახეობის შიგნით გამორჩეული სპონტანური მუტანტური ფორმები (M1 და M2), რომლებიც არ შეიცავენ, ან უმნიშვნელო რაოდენობით შეიცავენ საკვებად უვარგის მწარე, ფისისებრ და არასასიამოვნო არომატის მქონე ეთერზეთოვან ჯირკვლებსა და ალკალოიდურ ნივთიერებებს: აკროლეინს, ნარინგინს; რაც შეეხება დედა საწყის კომპონენტებს (ლიმონი, ფორთოხალი, გრეიპფრუტი, მანდარინი) ისინი განთავსებულია ქ. ქუთაისში, აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარულ მიმართულებათა სამეცნიერო-კვლევით ცენტრში.

ზემოთ აღნიშნული რეკომბინანტების შეჯვარების  მიხედვით,  ჯერ კიდევ 2010-2012 წლებში, შოთა რუსთაველის სამეცნიერო ფონდის მიერ დაფინანსებული საგრანტო პროექტების ფარგლებში განხორციელებული კვლევის შედეგად მიღებული იქნა მრავალრიცხოვანი ჰიბრიდული თესლნერგები, რომელთაგან გამორჩეული იქნა 182 ფორმა მათი სელექციური და პრაქტიკული მნიშვნელობის დასადგენად. 2017 წლიდან დღემდე დაკვირვების საფუძველზე მიმდინარეობს ყველაზე საინტერესო ჰიბრიდული თესლნერგების შესწავლა  და მათგან პერსპექტიული ფორმების  გამორჩევა. 

მოხსენების დასრულების შემდეგ გაიმართა დისკუსია. დოქტორმა ნ. ყიფიანმა ამომწურავი და არგუმენტირებული პასუხები გასცა დოქტორების: გოჩა ცოფურაშვილის, ეკატერინა კაციტაძის, გიორგი ქუთელიას, პროფესორების: ოთარ ქარჩავას, ომარ თედორაძის, თამაზ ბიჭიაშვილის, აკადემიკოს თენგიზ ყურაშვილის შეკითხვებს.

წარმოდგენილ თემასთან დაკავშირებით აზრი გამოთქვეს: მოხსენების რეკომენდატორმა აკადემიკოსმა როლანდ კოპალიანმა, დოქტორებმა: გოჩა ცოფურაშვილმა, ეკატერინა კაციტაძემ, გიორგი ქუთელიამ, ნელი მახვილაძემ, ნოდარ ხოხაშვილმა, პროფესორებმა: თამაზ ბიჭიაშვილმა, ომარ თედორაძემ, აკადემიკოსმა ალექსანდრე დიდებულიძემ. მათ დადებითად შეაფასეს წარმოდგენილი ნაშრომი, ხაზი გაუსვეს თემის აქტუალობას და მნიშვნელობას, ხოლო მომხსენებელს უსურვეს შემდგომი წარმატებები.

სხდომამ დაადგინა: მოწონებული იქნეს წარმოდგენილი მოხსენება; ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრარულ მიმართულებათა სამეცნიერო კვლევით ცენტრში, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოს როლანდ კოპალიანის ხელმძღვანელობით ციტრუსოვან მცენარეთა გენოფონდის შევსებისა და ამორტიზებული ბაღების აღდგენა-რეაბილიტაციის დროს,    გათვალისწინებული იქნეს გამორჩეულ ჰიბრიდულ ფორმებზე: ლიმონი - ფორმა #24, ფორმა #136; მანდარინი - ფორმა #127, ფორმა #117; ფორთოხალი - ფორმა #44, ფორმა #18; გრეიპფრუტი-ფორმა #102, ფორმა #143 შემდგომი კვლევების ჩატარების პერსპექტიულობა.