2018 წლის 16 ნოემბერს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში გაიმართა მრგვალი მაგიდა სურსათთან დაკავშირებული რისკის შეფასების საკითხებზე, რომელშიც მონაწილეობდნენ სურსათის უვნებლობისა და რისკების შეფასების  გერმანიის ფედერალური ინსტიტუტის პრეზიდენტი - პროფესორი ანდრეას ჰენსელი  (Prof. Dr. Dr. Andreas Hensel), ოფისის აღმასრულებელი ხელმძღვანელი: დოქტორი მაგნუს ეგერი (Dr. Magnus Jäger). აღნიშნული  ინსტიტუტის საქმიანობა დაკავშირებულია ადამიანის ჯანმრთელობის დაცვის საკითხებთან. ინსტიტუტი ახორციელებს დამოუკიდებელ სამეცნიერო  შეფასებებს, კვლევებს  და გამჭვირვალე კომუნიკაციას სურსათთან  და ცხოველის საკვებთან, სხვადასხვა სამომხმარებლო პროდუქციასთან  და ქიმიურ ნივთიერებებთან დაკავშირებული რისკების თაობაზე. ისინი ატარებენ ასევე კვლევებს, რათა სამეცნიერო ექსპერიმენტის პირობებში, მინიმუმამდე  შემცირდეს  ცხოველთა გამოყენება. მათი კვლევის შედეგები  მეცნიერებს შესაძლებლობას აძლევს, გადაწყვეტილებები  მიიღონ    მეცნიერულად დასაბუთებულ ინფორმაციაზე დაყრდნობით. ეს არის გერმანიის  წამყვანი ინსტიტუტი, რომელიც ადგენს სტანდარტებს  მომხმარებლის ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში, რათა ადამიანებისთვის  მსოფლიო  გახდეს უფრო უსაფრთხო.  ინსტიტუტში საქმიანობს  დაახლოებით 750  შტატიანი თანამშრომელი  და მის სტრუქტურაში შედის 9 დეპარტამენტი:  ადმინისტრაციული,  რისკის კომუნიკაციის, ექსპოზიციის, ბიოუსაფრთხოების, სურსათის უვნებლობის, პესტიციდების უსაფრთხოების,  ქიმიური ნივთიერებებისა და პროდუქტების უსაფრთხოების, სასურსათო ქსელის უსაფრთხოების, ექსპერიმენტული ტოქსიკოლოგიის. 

        აღნიშნული მრგვალი მაგიდის მუშაობაში ასევე მონაწილეობდნენ  საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსები, აკადემიის აპარატი და აკადემიის ეროვნული კოორდინატორები.

        მრგვალი მაგიდის მუშაობა შესავალი სიტყვით გახსნა აკადემიის ვიცე პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გივი ჯაფარიძემ. იგი მიესალმა გერმანელ სტუმრებს და აღნიშნა, რომ

სურსათის სფეროში მოღვაწე  მეცნიერებისთვის კარგად არის ცნობილი  საქართველოში სურსათის რისკის შეფასებისთანამედროვე და ინოვაციური სამეცნიერო  გარემო, ხარისხის უზრუნველყოფა. აღინიშნა, რომ ინსტიტუციური შესაძლებლობების  გაფართოება შეუძლებელია ამ სფეროში  ევროპის წამყვან ავტორიტეტულ ინსტიტუტებთან თანამშრომლობის, მათი გამოცდილების გაზიარებისა და ამ სივრცეში ინტეგრაციის გარეშე. მით უმეტეს, რომ  სწრაფად განვითარებად მსოფლიოში  მუდმივად არსებობს ახალი რისკ-ფაქტორების წარმოქმნის საშიშროების პირობები, სულ უფრო რთულდება ადამიანის ჯანმრთელობის გაფრთხილებასთან დაკავშირებული ღონისძიებების შერჩევა. 

საქართველოში რისკის ანალიზის შესაძლებლობების განვითარებისათვის, მეტად მნიშვნელოვანია  ქვეყნის მასშტაბით გამოცდილი ადამიანური რესურსის  არსებობა.  სურსათის უვნებლობისა და რისკების შეფასების  გერმანიის ფედერალური იინსტიტუტი ამ კუთხით  უამრავ აქტივობას ახორციელებს: გადაცემს ცოდნას და მჭიდროდ თანამშრომლობს ქართველ მეცნიერებთან და დარტგის სპეციალისტებთან. ეს კი ხელს შეუწყობს საქართველოში  ერთის მხრივ სათანადო კვალიფიკაციის მქონე სპეციალისტების  რაოდენობის გაზრდას და ასევე, ეროვნულ დონეზე სურსათის უვნებლობის სფეროში  მეცნიერული პრინციპებისა და რისკის ანალიზის თანმიმდევრული გამოყენების შესაძლებლობების არსებობას.

          აკად. გ. ჯაფარიძემ აღნიშნა, რომ აკადემიის როგორც მასპინძლის როლი განპირობებულია საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის მიზნებისა და ამოცანების, ასევე აკადემიის ფარგლებში რისკის შეფასებასთან დაკავშირებული აქტივობებიდან გამომდინარე. აკადემიის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან სტრუქტურას წარმოადგენს სურსათის უვნებლობის და სასურსათო ტექნოლოგიების სამეცნიერო განყოფილება, რომელიც აქტიურად არის ჩართული საქართველოში მიმდინარე ყველა იმ პროცესში, რომელიც უკავშირდება სურსათთან დაკავშირებული რისკების შეფასებას, საფრთხეების ინიცირებას,  მეცნიერული განხილვების ორგანიზებას, თუ საკანონმდებლო ინიციატივებს.

ამის შემდეგ მან სიტყვა გადასცა სურსათის უვნებლობისა და სასურსათო ტექნოლოგიების სამეცნიერო განყოფილების აკადემიკოს-მდივანს, აკადემიკოს ზურაბ ცქიტიშვილს. მან დამსწრე საზოგადოებას მიაწოდა   მოკლე ინფორმაცია იმ სამუშაოების შესახებ, რომელსაც ახორციელებს აკადემიის  სურსათის უვნებლობისა და სასურსათო ტექნოლოგიის სამეცნიერო განყოფილება.

დამსწრე საზოგადოებას სიტყვით მიმართა სურსათის უვნებლობისა და რისკების შეფასების  გერმანიის ფედერალური ინსტიტუტის  პრეზიდენტმა,  პროფესორმა ანდრეას ჰენსელმა, რომელმაც   ისაუბრა გერმანიის გამოცდილებაზე რისკების შეფასებისა და მათი პრევენციის მიმართულებით. დასასრულს მან წარმატება უსურვა ქართველ კოლეგებს და გამოთქვა სურვილი მომავალი მჭიდრო თანამშრომლობის გაღრმავების შესახებ.  

გაიმართა დისკუსია, რომელშიც მონაწილეობა მიიღეს: აკადემიკოსებმა: არჩილ ვაშაკიძემ, ალექსანდრე დიდებულიძემ, პროფესორებმა ანზორ მესხიშვილმა და ქეთევან დადიანმა.

მრგვალი მაგიდის მუშაობა შეაჯამა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გივი ჯაფარიძემ.

მეცნიერებისა და ინოვაციების საერთაშორისო ფესტივალი

საქართველო - 2018

მიმდინარე წლის 27 სექტემბერს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში გაიმართა საჯარო ლექცია თემებზე: 1. “ფრინველი და ფიზიკა”, მომხსენებელი: სოფლის მეურნეობის დოქტორი მარინა ბარვენაშვილი; 2. “საქართველოს გარემოს დაბინძურება”, მომხსენებელი: სოფლის მეურნეობის დოქტორი რევაზ ლოლიშვილი. აღნიშნული ღონისძიება ჩატარდა საქართველოს განათლების, მეცნიერების, სპორტისა და კულტურის სამინისტროს მიერ მოწყობილ “მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალი 2018”-ის ფარგლებში. 

ლექციას ესწრებოდნენ ქ. თბილისის 31-ე საჯარო სკოლის დირექტორი, ქალბატონი მარინა ნიჟარაძე და ამავე სკოლის უფროსკლასელები. მათ მისასალმებელი სიტყვით მიმართა აკადემიის პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გურამ ალექსიძემ, რომელმაც ფართოდ ისაუბრა აგრარული მეცნიერებისა და აგრაული დარგის მნიშვნელობაზე. მან მოსწავლეებს უსურვა წარმატება მათ ძირითად საქმიანობაში - სწავლაში და გამოთქვა დიდი იმედი იმისა, რომ ბევრი მათგანი თავის მომავალ პროფესიას აგრარულ დარგს დაუკავშირებდა. რაც შეეხება მოხსენებებს, პირველი თემის ირგვლივ საუბარი წარიმართა პლანეტაზე არსებულ ფრინველთა მრავალფეროვნებაზე, იმაზე, თუ როგორ დააცილა ისინი ერთმანეთს საარსებო გარემოს განსხვავებულმა პირობებმა და ნაირგვარი საკვების გამოყენებამ. ლექციის მსვლელობისას მოსწავლეები გაეცნენ ფრინველის ანატომიურ აგებულებასა და ფიზიოლოგიურ თავისებურებებს, ასევე მათ ქცევებს. შემდეგ მათ პასუხი გასცეს კითხვებს, რომელიც ეხებოდა ფრინველის ფიზიკას. ისინი აქტიურად იყვნენ ჩართული მთელი ლექციის მსვლელობის პროცესში, კითხვებს სვამდნენ მათთვის საინტერესო საკითხების ირგვლივ, რაზეც ამომწურავი პასუხები მიიღეს. მოსწავლეებმა დიდი ყურადღებით მოისმინეს მეორე თემაც. განსაკუთრებული ინტერესი გამოიწვია ისეთმა დამაბინძურებლებმა, როგორიცაა ტოქსიკური მეტალები, რადიონუკლიდები, პესტიციდები, პოლიეთილენის ნაწარმი. მოსწავლეებმა გაიგეს თუ რაოდენ დიდი ზიანი მოაქვს ადამიანის ჯანმრთელობისათვის თეთრ დარიშხანს, მძიმე მეტალებს. რომ დამაბინძურებლების უმრავლესობა იწვევს ავთვისებიან სიმსივნეებს და სხვა მძიმე დაავადებებს. მოსწავლეებმა მსგავსი თემების დამუშავებაში ჩაბმის სურვილი გამოთქვეს.

 ლექცია შეაჯამა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტის მოადგილემ, სამეცნიერო განყოფილებების კოორდინატორმა, დოქტორმა ანატოლი გიორგაძემ. მან გამოთქვა სურვილი, რომ მსგავსი ტიპის ღონისძიებებში მეცნიერებთან ერთად თემის დამუშავებაში აქტიურად ჩაერთვნენ მოსწავლეებიც და თემატიკაც მოიცავდეს მათი ინტერესების სფეროებს.

ბოლოს, სიტყვით გამოვიდა ქ. თბილისის 31-ე საჯარო სკოლის დირექტორი, ქალბატონი მარინა ნიჟარაძე, რომელმაც დიდი მადლობა გადაუხადა აკადემიის ხელმძღვანელობას, მომხსენებლებს და გამოთქვა მზაობა მომავალი თანამშრომლობისათვის.

ინეთის ლუდონგის უნივერსიტეტის სპეციალისტების ვიზიტი საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში

მიმდინარე წლის 26 სექტემბერს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში სტუმრად იმყოფებოდნენ ჩინეთის იანტაის პროვინციის ლუდონგის უნივერსიტეტის ორი პროფესორი იანსენ ჩენგი და ფა კუი. ვიზიტის მიზანი იყო ჩინეთის ამ უნივერსიტეტსა და ჩვენს აკადემიას შორის კავშირის დამყარება ორი მიმართულებით: მევენახეობის და მარცვლეული კულტურების ხაზით. სტუმრებმა დაათვალიერეს აკადემიის მუდმივმოქმედი გამოფენის დარბაზები, გაეცნენ სტრუქტურას და აკადემიის მუშაობის ძირითად მიმართულებებს. დაისახა ურთიერთთანამშრომლობის ძირითადი მიმართულებები, რომლებიც შემდეგში გაფორმდება ოფიციალური ხელშეკრულებით. ჩვენი სტუმრები განსაკუთრებით დაინტერესდნენ ქართული ვაზის და ხორბლის ჯიშებით, რომელთა შესწავლასაც ისინი გეგმავენ მომავალ წელს ჩინეთში. ამავე დროს, ორივე მხარე შეთანხმდა, რომ მომზადდეს ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმი, სადაც დეტალურად გაიწერება ქართველი და ჩინელი მეცნიერების შემდგომი მუშაობის პრიორიტეტები. ჩინეთის მხარემ გამოთქვა სურვილი მომავალი წლის მაისის თვეში მიიწვიოს ქართველი სპეციალისტები იანტაის პროვინციაში და გააცნოს უნივერსიტეტში ჩატარებული კვლევები სოფლის მეურნეობაში. აღსანიშნავია, რომ იანტაის პროვინცია ჩინეთის სოფლის მეურნეობის ძირითადი რეგიონია და მისი გაცნობა ჩვენი აკადემიის მეცნიერებისათვის სასარგებლო იქნება.  

სამეცნიერო კონფერენცია „საქართველოში მეცხოველეობისა და ვეტერინარიის არსებული მდგომარეობა, პრობლემები და პერსპექტივები“

 ამა წლის 25 სექტემბერს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში გაიმართა სამეცნიერო კონფერენცია თემაზე: ”საქართველოში მეცხოველეობისა და ვეტერინარიის არსებული მდგომარეობა, პრობლემები და პერსპექტივები”. აღნიშნული ღონისძიება მიეძღვნა საქართველოს განათლების, მეცნიერების, სპორტისა და კულტურის სამინისტროს მიერ მოწყობილ “მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალს 2018”. კონფერენცია გახსნა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გურამ ალექსიძემ. მან ისაუბრა ქვეყანაში არსებულ მეცხოველეობისა და ვეტერინარიის მდგომარეობაზე და გამოთქვა იმედი, რომ ქართველი მეცნიერები, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის მხარდაჭერით ყოველგვარ ღონეს იხმარენ, რათა აღნიშნული დარგების წინაშე მდგარი პრობლემები დროულად იქნეს გადაჭრილი. ამის შემდეგ მან აკადემიის საპატიო სიგელებით დააჯილდოვა ის მეცნიერები, რომლებსაც გარკვეული წვლილი მიუძღვით მეცხოველეობისა და ვეტერინარიის დარგის განვითარებაში.  

კონფერენციაზე მოსმენილი იქნა მაღალი მეცნიერული ღირებულების მქონე მოხსენებები. თითოეული მოხსენების შემდეგ იმართებოდა დისკუსიები, რომლებსაც მეტად საქმიანი ხასიათი ჰქონდა.

კონფერენციის მუშაობა შეაჯამა მეცხოველეობისა და ვეტერინარიის სამეცნიერო განყოფილების აკადემიკოს-მდივანმა, აკადემიკოსმა ჯემალ გუგუშვილმა, რომელმაც დიდი მადლობა გადაუხადა მონაწილეებს წარმოდგენილი პრეზენტაციებისათვის და დამსწრე საზოგადოებას კონფერენციის მსვლელობის პროცესში აქტიური მონაწილეობისათვის.

მეცნიერებისა და ინოვაციების საერთაშორისო ფესტივალი

საქართველო - 2018

22 სექტემბერი - 1 ოქტომბერი

       ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში 22 სექტემბერს საზეიმოდ გაიხსნა მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალი. უნივერსიტეტის პირველი კორპუსის ეზოში უმაღლესი სასწავლებლები და სამეცნიერო კვლევითი დაწესებულებები სხვადასხვა სახალისო-სამეცნიერო აქტივობებით იყვნენ წარმოდგენილი. ფესტივალში მონაწილეობენ საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია და საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია, საქართველოს სახელმწიფო და კერძო უნივერსიტეტები, სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრები, საქართველოს ეროვნული მუზეუმი, სან დიეგოს უნივერსიტეტი, ათასწლეულის გამოწვევის ფონდი - საქართველო, სხვადასხვა კერძო კომპანიები და მეცნიერების სფეროს უცხოელი წარმომადგენლები. მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალი 2015 წლიდან საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს ინიციატივით იმართება.

       საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის საგამოფენო სივრცეს ხელმძღვანელობდნენ აკადემიის პრეზიდენტი აკადემიკოსი გურამ ალექსიძე, აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტი აკადემიკოსი გივი ჯაფარიძე. საგამოფენო სირცის მომზადებასა და წარმოდგენაში მონაწილეობდნენ აკადემიის პრეზიდენტის მოადგილე, სამეცნიერო განყოფილებების კოორდინატორი დოქტორი ანატოლი გიორგაძე, აკადემიის სწავლული მდივნები დოქტორები რევაზ ლოლიშვილი და მარინე ბარვენაშვილი, აკადემიის პრეზიდენტის თანაშემწე დოქტორი თინათინ ეპიტაშვილი. აკადემიის საგამოფენო სივრცეში წარმოდგენილი იყო აკადემიის მიერ ბოლო ხუთი წლის მანძილზე შექმნილი ინტელექტუალური პროდუქცია: მონოგრაფიები, სახელმძღვანელოები, რეკომენდაციები, სხვადსხვა სამეცნიერო ნაშრომები.

        2018 წლის მეცნიერებისა და ინოვაციების საერთაშორისო ფესტივალს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი დაარსებიდან 100 წლის იუბილესთან დაკავშირებით მასპინძლობს. ფესტივალი 1 ოქტომბრის ჩათვლით გაგრძელდება და ფესტივალის ფარგლებში წარმოდგენილი იქნება სამეცნიერო და შემეცნებითი ღონისძიებები - გამოფენები, საჯარო ლექციები, კონფერენციები, ტრენინგები, ვორქშოპები, ღია კარის დღეები, უახლესი სამეცნიერო გამოცემებისა და პროექტების პრეზენტაციები, გასვლითი ღონისძიებები და სხვა. საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში 25 სექტემბერს გაიმართება სამეცნიერო კონფერენცია „საქართველოს მეცხოველეობისა და ვეტერინარიის არსებული მდგომარეობა და პერსპექტივები“, ხოლო 27 სექტემბერს თბილისის 31-ე საჯარო სკოლის მოსწავლეებისათვის ჩატარდება საჯარო ლექცია თემაზე „ფრინველი და ფიზიკა“ - დოქტორი მარინე ბარვენაშვილი; „საქართველოს გარემოს დაბინძურება „ - დოქტორი რევაზ ლოლიშვილი.

   მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალის გახსნის ცერემონიას ესწრებოდნენ: თსუ რექტორი გიორგი შარვაშიძე, საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე ირაკლი კობახიძე,  განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის მოადგილე ალექსანდრე თევზაძე, აკადემიური წრეების წარმომადგენლები და მოწვეული სტუმრები. 

         როგორც თსუ რექტორმა გიორგი შარვაშიძემ აღნიშნა, ფესტივალი რეგიონული მნიშვნელობისაა, რადგან მასში მონაწილეობას სხვადასხვა ქვეყნიდან ჩამოსული უცხოელი სტუმრები იღებენ. მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალის ფარგლებში 500-ზე მეტი ღონისძიებაა დაგეგმილი. გაიმართება სახალისო აქტივობები. ფესტივალის განმავლობაში იქნება საფრანგეთის, იტალიის, გერმანიის მეცნიერების დღეები, სადაც მონაწილეობას მიიღებს პარტნიორი ქვეყნებიდან ჩამოსული 200-ზე მეტი უცხოელი სტუმარი.

            საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის ირაკლი კობახიძის თქმით, მნიშვნელოვანია, რომ მეცნიერების, ტექნოლოგიებისა და ინოვაციების განვითარებაში რაც შეიძლება მეტი ახალგაზრდა იყოს ჩართული. „სიმბოლურია, რომ ფესტივალს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი მასპინძლობს, ის უნივერსიტეტი, რომლის სათავეებთანაც ჩვენი ყველაზე დიდი ქართველი მეცნიერები იდგნენ. მომავალი ნამდვილად მეცნიერებას, ინოვაციებს, ტექნოლოგიებს ეკუთვნის. მეცნიერების, კვლევებისა და ინოვაციების განვითარება არის და იქნება ჩვენთვის ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი,“ - აღნიშნა პარლამენტის თავმჯდომარემ.

   განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის მოადგილის ალექსანდრე თევზაძის ინფორმაციით, მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალი თბილისის გარდა ბათუმსა და ქუთაისშიც ჩატარდება. 

   მეცნიერებისა და ინოვაციების ფესტივალის სტუმრებს საშუალება ექნებათ მონაწილეობა მიიღონ გერმანული, იტალიური და ფრანგული მეცნიერების დღეებში, დაათვალიერონ ცერნის ლაბორატორიის ინტერაქტიული გამოფენა, ერთი დღე გაატარონ გრაკლიანის არქეოლოგიურ ექსპედიციაში, ჩაერთონ სამეცნიერო პიკნიკში ბათუმსა და ქუთაისში.

     1 ოქტომბერს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში დაგეგმილია ევროპის აკადემიის რეგიონალური ჰაბის გახსნა. თსუ ასევე უმასპინძლებს ევროკომისიისა და საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს ორგანიზებით გამართულ კვლევისა და ინოვაციის აღმოსავლეთ პარტნიორობის პანელის საერთაშორისო კონფერენციას „EU4Innovation: კვლევებისა და ინდუსტრიების კავშირების ხელშეწყობა“.

           მიმდინარე წლის 17-21 სექტემბერს თბილისში (სასტუმრო  Holiday Inn) ტარდება ცხოველთა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ევროპული რეგიონული კომისიის რიგით 28-ე კონფერენცია. კონფერენციას ესწრებიან ცხოველთა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მაღალი დონის წარმომადგენლები. მათ შორის გენერალური დირექტორი, ორგანიზაციის პრეზიდენტი, რეგიონში შემავალი 53 წევრი ქვეყნის დელეგატები, ვეტერინარიის სფეროში მოქმედი საერთაშორისო და ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციები.

კონფერენცია ოფიციალურად გახსნა გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ცხოველთა ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის გენერალურ დირექტორთან და ორგანიზაციის პრეზიდენტთან ერთად.

სოფლის მეურნეობის მეცნირებათა აკადემიიდან კონფერენციის მუშაობაში ოფიციალურად მიწვეულები იყვნენ აკდემიის პრეზიდენტი, აკადემიკოსი გურამ ალექსიძე, სურსათის უვნებლობის და სასურსათო ტექნოლოგიის სამეცნიერო განყოფილების აკადემიკოს-მდივანი, აკადემიკოსი ზურაბ ცქიტიშვილი დავეტერინარიის მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი თენგიზ ყურაშვილი.

მიმდინარე წლის 12-13 სექტემბერს თბილისში ჩატარდა საერთაშორისო სიმპოზიუმი ნუტრიციოლოგიაში. სიმპოზიუმი ტარდებოდა შემდეგი დევიზით: “ნუტრიციოლოგიისა და ჯანმრთელობის ურთიერთკავშირი – თანამედროვე ტენდენციები.” პირველ დღეს სიმპოზიუმში მონაწილე წევრებს უმასპინძლა საქართველოს სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტმა, ხოლო მეორე დღეს – 13 სექტემბერს, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიამ. სხდომა გახსნა სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტმა აკადემიკოსმა გურამ ალექსიძემ. მან აღნიშნა, რომ იგი მიესალმება საქართველოში ნუტრიცილოგთა საზოგადოების ჩამოყალიბებას და ნუტრიციული სტატუსის ზედამხედველობის სისტემის ფორმირებას. პრეზიდენტმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ აკადემიაში ფუნქციონირებს 6 სამეცნიერო განყოფილება, რომელთაგან ერთ-ერთი – “სურსათის უვნებლობის და სასურსათო ტექნოლოგიების” სწორედ სურსათთან დაკავშირებულ პრობლემატურ საკითხებს იხილავს. სამეცნიერო განყოფილებას ხელმძღვანელობს აკადემიკოს-მდივანი, აკადემიკოსი ზურაბ ცქიტიშვილი, რომელიც ყოველთვის სწრაფ რეაგირებას ახდენს ქვეყანაში წარმოქმნილ საკვებთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საჭირბოროტო საკითხზე და მაქსიმალურად ცდილობს ქვეყნის მოსახლეობას თავიდან აარიდოს ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული საფრთხეები.

სიმპოზიუმს მრავლად ესწრებოდა სხვადასხვა ორგანიზაციებისა და სპეციალობის წარმომადგენელი, რომელთა შორის იყვნენ საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსები. უცხოელი სტუმრებიდან სიმპოზიუმის მუშაობაში მონაწილეობა მიიღეს ბრიტანელმა და ირლანდიელმა ნუტრიციოლოგებმა. დამსწრე საზოგადოების წინაშე მოხსენებით თემაზე: “ნუტრიციოლოგთა საზოგადოების შექმნის მიზნები, ამოცანები და პერსპექტივები საქართველოში” წარსდგა ბატონი მარკ ჰოლინგსვორსი. მოხსენების დამთავრების შემდეგ გაიმართა დისკუსია, რომელშიც მონაწილეობა მიიღეს აკადემიკოსმა ზ. ცქიტიშვილმა, პროფესორებმა: რ. ღვამიჩავამ, ქ. დადიანმა, შალვა ზარნაძემ, ნათაძის სახელობის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის ხელმძღვანელმა ნატა კაკაბაძემ და სხვებმა. კრებამ საქართველოს ნუტრიცილოგთა საზოგადოების თავმჯდომარედ ერთხმად აირჩია ბრიტანეთის ნუტრიციოლოგთა ასოციაციის წევრი, ქალბატონი მანანა გობეჯიშვილი. ქალბატონმა მანანამ დიდი მადლობა გადაუხადა დამსწრე საზოგადოებას ნდობისათვის და პირობა დადო რომ ძალისხმევას არ დაიშურებს საქართველოში ნუტრიციოლოგიის მეცნიერების განვითარებისათვის.

     მიმდინარე წლის 1-6 სექტემბერსს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის გარემოს დაცვისა და აგრობიომრავალფეროვნების საკოორდინაციო ცენტრს სამუშაო ვიზიტით ეწვია სამხრეთ კორეის დელეგაცია, კიმ სონ დოკი (კორეის მევენახეობისა და მეღვინეობის კვლევითი ინსტიტუტი), პარკ ჰე ჯინი (კორეის მევენახეობისა და მეღვინეობის კვლევითი ინსტიტუტი), პროფესორი ჰუნ ჰე კიონი (კორეის იონამის უნივერსიტეტი), რომელიც განხორციელდა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიისა და სამხრეთ კორეის სოფლის მეურნეობის განვითარების ადმინისტრირების აგრობიომრავალფეროვნების ეროვნული ცენტრის ერთობლივი პროექტის ფარგლებში, რომლის მიზანი და ამოცანაა მცენარეთა გენეტიკური რესურსების გაცვლის, მართვისა და კვლევის ორმხრივი თანამშრომლობის სისტემის განხორციელება. საქართველოს მხრიდან ექსპედიციაში მონაწილეობდნენ აღნიშნული პროექტის ხელმძღვანელი საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზედენტი აკადემიკოსი გურამ ალექსიძე, აკადემიკოსი ნოდარ ჩხარტიშვილი, აკადემიის გარემოს დაცვისა და აგრობიომრავალფეროვნების საკოორდინაციო ცენტრის ხელმძღვანელის მოადგილე დოქტ. ანატოლი გიორგაძე, ცენტრის სწავლული მდივანი დოქტ. თინათინ ეპიტაშვილი. 

ვიზიტის ფარგლებში ექსპედიციის მონაწილეებმა მოინახულეს “მეღვინეობა ხარების” ყვარლის ვაზის საკოლექციო ნარგაობა, ალაზნის ველის განაპირას მდებარე „მეღვინეობა ხარებას“ უნიკალური ღვინის საცავი – გვირაბი, სადაც სტუმრებს საშუალება ჰქონდათ გასცნობოდნენ ვაზის ქართულ ენდემურ ჯიშებს, დააგემოვნეს ღვინის სხვადასხვა სახეობა. მათ ასევე მოინახულეს “კორპორაცია ქინძმარაული”-ს ღვინის ქარხანა ყვარელში, სადაც საშუალება ჰქონდათ გასცნობოდნენ ღვინის წარმოების როგორც ძველ, ტრადიციულ, ასევე ახალ ტექნოლოგიებს. სპეციალურად სტუმრებისთვის მოეწყო ღვინის 7 სახეობის დეგუსტაცია.

ექსპედიციის ფარგლებში კახეთის და აჭარის რეგიონებში შეგროვებული და გაგზავნილი იქნა სამხრეთ კორეის მევენახეობისა და მეღვინეობის კვლევით ინსტიტუტში, მათი ქსოვილის კულტურის მეთოდით გამრავლების მიზნით ქართული ვაზის გენეტიკური რესურსების 52 ნიმუში. მომავალში გათვალისწინებულია ქართველი სპეციალისტების მივლინება კორეაში ქართული ვაზის ჯიშების ადგილობრივ პირობებში გამრავლების შესწავლის მიზნით.

       2018 წლის 28-30 აგვისტოს ჩეხეთის რესპუბლიკისა და FAO-ს მოწვევით პრაღაში ჩატარდა ექსპერტთა საკონსულტაციო თათბირი, რომელშიც მონაწილეობა მიიღეს მეცნიერებმა, ოფიციალურმა პირებმა, კერძო სექტორის წარმომადგენლებმა და სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებმა. ისინი განიხილავდნენ ბიოუსაფრთხოების საკითხებს, უზიარებდნენ ერთმანეთს გამოცდილებას გენური ინჟინერიის უპირატესობებზე, რისკებზე და რეგულაციის საკითხებზე.

       საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიიდან საკონსულტაციო თათბირში მონაწილეობდა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტის მოადგილე, სამეცნიერო განყოფილებების კოორდინატორი, დოქტორი ანატოლი გიორგაძე. აღნიშნულ ღონისძიებაში ასევე მონაწილეობდნენ წარმომადგენლები: ავსტრიიდან, აზერბაიჯანიდან, სომხეთიდან, ბელარუსიდან, ბოსნია-გერცოგოვინადან, ბულგარეთიდან, ჩეხეთიდან, გერმანიიდან, მოლდოვადან, ნიდერლანდებიდან, პოლონეთიდან, რუმინეთიდან, სერბეთიდან, თურქეთიდან და უკრაინიდან.

     უნდა აღინიშნოს, რომ ევროპული ქვეყნების მთავრობები თანამედროვე ბიოტექნოლოგიის სფეროში იყენებენ ორმხრივ პოლიტიკას. ეს არის „მაქსიმალური უპირატესობა და რისკების მინიმიზაცია.“

     „მაქსიმალურ უპირატესობაში“ მოიაზრება სასურსათო უსაფრთხოება და კვების გაუმჯობესება, კლიმატის ცვლილებების მიმართ ადაპტაცია და მისი ზეგავლენის შესუსტება, ასევე ბუნებრივ რესურსებზე ზეწოლის შემცირება. რისკების მინიმიზაციაში კი მოიაზრება ბიოუსაფრთხოების სფეროში ეროვნული სისტემებისა და წესების შემუშავება და დანერგვა.

     FAO-ს სპეციალისტმა ნევენა ალექსანდროვა-სტეფანოვამ აღნიშნა, რომ მნიშვნელოვანია დახმარება გაეწიოს მთავრობებს რათა მათ განამტკიცონ თავიანთი ცოდნა ბიოტექნოლოგიის სფეროში და ეს მიღწეული უნდა იქნეს იდეების ურთიერთგაცვლით ყველა დონეზე. მან ასევე აღნიშნა, რომ კვლევები და ინოვაციები თამაშობენ გადამწყვეტ როლს დღევანდელი და ხვალინდელი პრობლემების გადაჭრაში, ამიტომაც რთული ამოცანები რთულ გადაწყვეტილებებს მოითხოვს.

     თათბირი ჩატარდა პრაღის მემცენარეობის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტში. მონაწილეებმა დაათვალიერეს ინსტიტუტის გენეტიკური რესურსების ბანკი და საცდელი ნაკვეთები.

            2018 წლის 26 ივლისს გაიმართა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდიუმის გაფართოებული სხდომა, სადაც განხილული იყო ერთი საკითხი: “მეაბრეშუმეობის რეაბილიტაცია-განვითარების პერსპექტივები საქართველოში”. პრეზიდიუმის სხდომას ესწრებოდნენ აკადემიის წევრები და წევრ-კორესპონდენტები და მოწვეული სტუმრები საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროდან, ა(ა)იპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევით ცენტრიდან, აჭარის სოფლის მეურნეობის სამინისტროსა და აჭარის აგროსერვის ცენტრიდან; ახმეტის, სიღნაღის, ვანისა და ხონის საინფორმაციო-საკონსულტაციო ცენტრებიდან, იმერეთის რეგიონალური საინფორმაციო-საკონსულტაციო ცენტრიდან, მეაბრეშუმეობის სახელმწიფო მუზეუმიდან, მეაბრეშუმე სპეციალისტების დიდი ჯგუფი ახმეტიდან, სიღნაღიდან, აჭარიდან, თბილისიდან და სხვა.

            პრეზიდიუმის გაფაერთოებული სხდომა გახსნა და დამსწრე საზოგადოებას შესავალი სიტყვთ მიმართა აკადემიის პრეზიდენტმა, აკად. გურამ ალექსიძემ.

      სხდომაზე ძირითადი მოხსენებებით გამოვიდნენ აკადემიის ეროვნული კოორდინატორი მეაბრეშუმეობის  მიმართულებით, სსმმ აკადემიის წევრ-კორესპონდენტი გიორგი ნიკოლეიშვილი - “მეაბრეშუმეობის რეაბილიტაცია-განვითარების პერსპექტივები საქართველოში” და BACSA-ს კოორდინატორი საქართველოში, სსმმ აკადემიის აკადემიკოსი ელგუჯა შაფაქიძე - “შავი, კასპიის ზღვებისა და ცენტრალური აზიის რეგიონის ქვეყნების მეაბრეშუმეობის ასოციაციის (BACSA) როლი საქართველოში მეაბრეშუმეობის რეაბილიტაცია-განვითარების მიმართულებით”.

     სხდომაზე მოხსენებების ირგვლივ და საერთოდ საქართველოში მეაბრეშუმეობის რეაბილიტაციისა და განვითარების პერსპექტივების შესახებ საინტერესო გამოსვლები ჰქონდათ: - ხონის მუნიციპალიტეტის მერს ლადო ჯურხვაძეს, ა(ა)იპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევით ცენტრის დირექტორის მოადგილეს ნოდარ  ხატიაშვილს, საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სამმართველოს უფროსს და სამინისტროს მეაბრეშუმეობის კომისიის თავმჯდომარეს ნოდარ ხოხაშვილს, ა(ა)იპ სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევით ცენტრის მთავარ სპეციალისტებს ნარგიზ ბარამიძეს და ნოდარ სტეფანიშვილს, მეაბრეშუმეებს ახმეტიდან და სიღნაღიდან ნუნუ ნახუცრიშვილს და ლამარა ბეჟაშვილს, აბრეშუმის სახელმწიფო მუზეუმის დირექტორს ნინო კუპრავას, აჭარის აგროსერვის ცენტრის დირექტორს გოჩა ბერიძეს, აკადემიის ნამდვილ წევრებს, აკადემიკოსებს ზაურ ფუტკარაძეს და ნოდარ ჭითანავას, აკადემიის ვიცე პრეზიდენტს, აკად. გივი ჯაფარიძეს.

            სხდომაზე გამომსვლელებმა აღნიშნეს, რომ საქართველოს მეაბრეშუმეობაში შექმნილი მდგომარეობა საგანგაშოა. გასული საუკუნის 60-იან წლებში ქვეყანაში  იწარმოებოდა  4,0-4,2 ათასი ტონა ცოცხალი პარკი, 4,5=5,0 ტონა გრენა, 450-500 ტონა ნატურალური აბრეშუმის ხამი ძაფი, 4,5-5,0 მილიონი გრძივი მეტრი ნატურალური აბრეშუმის ქსოვილი და სხვა პროდუქცია. სოფლის მოსახლეობა, მხოლოდ ცოცხალი პარკის რეალიზაციიდან ღებულობდა  16,5-17,5 მილიონ მანეთს, ამასთან, დარგში დასაქმებული იყო 100-120 ათასი ოჯახი,  მრეწველობაში მუშაობდა 5,5-6,0 ათასი კაცი და მეაბრეშუმეობის სამმართველოს სიტემაში _-800 კაცზე მეტი.

     XX საუკუნის 60-იანი წლებიდან თუთის დაავადება “ფოთლის სიხუჭუჭის” გამოვლინება_გავრცელების შედეგად  განადგურდა 15 მილიონამდე ძირი ჯიშიანი თუთის მცენარე. ამას დაემატა საბაზრო ეკონომიკის დამკვიდრებასთან დაკავშირებული სიძნელეები  (განსაკუთრებით სრულიად მიუღებელი აღმოჩნდა მაღალჩინოსანთა სუბიექტური  შეხედულებები - თითქოს საბაზრო ეკონომიკის პირობებში მეაბრეშუმეობას განვითარების პერსპექტივა არ ჰქონდა); გარდამავალი ეტაპის სირთულეებმა ხელი შეუწყო სოფლის მეურნეობის ტრადიციულად ჩამოყალიბებული დარგის - მეაბრეშუმეობის ლიკვიდაციას, აქედან გამომდინარე უაღრესად საშიში შედეგებით გაუარესდა ეკოლოგიური გარემო, მკვეთრად შემცირდა მოსახლეობის  შემოსავლები, დაეცა დასაქმების დონე და მასშტაბური ხასიათი მიიღი  მიგრაციამ, სოფლების დაცარიელების პროცესი ღრმავდება.  მეაბრეშუმეობა, როგორც დარგი  თითქმის თავიდან უნდა ჩამოყალიბდეს.

     მეაბრეშუმეობის რეაბილიტაცია_აღორძინება რეალურად მოითხოვს შესაბამისი ორგანიზაციულ და ეკონომიკურ ღონისძიებათა სისტემის ჩამოყალიბებას და ამ პროცესის დაჩქარებულ განხორციელებას საქართველოს ეკონომიკის განვითარების და ბუნებრივ-საწარმოო პირობებისა და შრომითი ტრადიციების გათვალისწინებით.

        საქართველოს  სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდიუმის გაფართოებულ სხდომას საჭიროდ მიაჩნია, რომ აკადემიამ   შესაბამისი სამინისტროების, უწყებების, სხვა ორგანიზაციებისა და დაინტერესებული პირების მონაწილეობით შეადგინოს დარგის განვითარების მიზნობრივი სახელმწიფო პროგრამა (2020-2030 წწ), მოაწყოს მისი განხილვა და შესაბამის ორგანოებში დასამტკიცებლად წარდგენა;

       პრეზიდიუმის გაფაროებულ სხდომაზე მიღებული იქნა შესაბამისი დეკლარაცია, რომელიც სხდომის მონაწილეთა მოთხოვნის შესაბამისად გაეგზავნება საქართველოს პრემიერ-მინისტრს ბატონ მამუკა ბახტაძეს და პარტია “ქართული ოცნების” თავმჯდომარეს, ბატონ ბიძინა ივანიშვილს.